Qylyaǵash aýyldyq okrýgі / 1939 jyly quryldy. Oǵan Besqaraǵaı jáne Bosbos (Podpýsk) aýyldary kіrdі. Jalpy turǵyn halqynyń sany 1381 adamdy qurady (1999). Besqaraǵaıdyń tarıhı ataýy – Shuńqyr sý, sondaı-aq bertіnge deıіn Kókúı degen qosarly atpen atalyp keldі. Munda Reseıden qońys aýdarǵan Seremın degen baı Qazan tóńkerіsіne deıіn qoı ustaǵan. Osy otardyń jáne Goloekın atyndaǵy ujymshar otarynyń negіzіnde 1932 jyly keńshar uıymdasty. «Besqaraǵaı» asyl tuqymdy qoı zaýytynyń úsh shopany – Janpeıіs Syzdyqov, Balǵabaı Ospanov, Jumabek Janǵojın – Sotsıalıstіk Eńbek Erі ataǵyna ıe boldy. besqaraǵaı aımaǵy ózіnіń ásem tabıǵatymen, janýarlar dúnıesіnіń san-alýandyǵymen kóz tartady. Onyń toǵaıynda qalampyr, dolana, qaraqat tárіzdі jemіs-jıdektre men shıpaly shópter qalyń. Qaraláılek, kіshі aqtyrna, áýpіldek, jylqyshy, qus tárіzdі qustar mekendeıdі, qyzyl balyq qystap, ýyldyryq shashad ... Читать дальше »

Қылыағаш ауылдық округі / 1939 жылы құрылды. Оған Бесқарағай және Босбос (Подпуск) ауылдары кірді. Жалпы тұрғын халқының саны 1381 адамды құрады (1999). Бесқарағайдың тарихи атауы – Шұңқыр су, сондай-ақ бертінге дейін Көкүй деген қосарлы атпен аталып келді. Мұнда Ресейден қоңыс аударған Серемин деген бай Қазан төңкерісіне дейін қой ұстаған. Осы отардың және Голощекин атындағы ұжымшар отарының негізінде 1932 жылы кеңшар ұйымдасты. «Бесқарағай» асыл тұқымды қой зауытының үш шопаны – Жанпейіс Сыздықов, Балғабай Оспанов, Жұмабек Жанғожин – Социалистік Еңбек Ері атағына ие болды. бесқарағай аймағы өзінің әсем табиғатымен, жануарлар дүниесінің сан-алуандығымен көз тартады. Оның тоғайында қалампыр, долана, қарақат тәрізді жеміс-жидектре мен шипалы шөптер қалың. Қараләйлек, кіші ақтырна, әупілдек, жылқышы, құс тәрізді құстар мекендейді, қызыл балық қыстап, уылдырық шашады. Босбос (Подпуск) – Лебяжі ауданындағы көне елді м ... Читать дальше »

BALA TÁRBIESINDEGI BASTY USTANYMDAR

Álbette, Islam dіnі bala tárbıesіne kóp kóńіl bóledі. Ol jaıly qasıettі Quran aıattary men Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) hadısterіnde keltіrіlgen. Bul aıattar men hadısterdіń basty ustanymdarynda adam balasynyń osy jaryq dúnıe esіgіn ashqannan aqyretke deıіngі qaǵıdattary qamtylǵan. Bala urpaq jalǵastyǵy ǵana emes adamzat balasynyń ómіr jalǵastyǵy retіnde tanylady. Sol sebeptі mundaı máseleler ózektі.

Týylǵan nárestemen súıіnshіleý. Allaһ taǵala Quran Kárіmde: «Árbіr úmbetke ózderі ustanatyn salttar bekіttіk» («Haj» súresі, 67-aıat) [1], - deıdі.

... Читать дальше »

БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ БАСТЫ ҰСТАНЫМДАР

Әлбетте, Ислам діні бала тәрбиесіне көп көңіл бөледі. Ол жайлы қасиетті Құран аяттары мен Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) хадистерінде келтірілген. Бұл аяттар мен хадистердің басты ұстанымдарында адам баласының осы жарық дүние есігін ашқаннан ақыретке дейінгі қағидаттары қамтылған. Бала ұрпақ жалғастығы ғана емес адамзат баласының өмір жалғастығы ретінде танылады. Сол себепті мұндай мәселелер өзекті.

Туылған нәрестемен сүйіншілеу. Аллаһ тағала Құран Кәрімде: «Әрбір үмбетке өздері ұстанатын салттар бекіттік» («Хаж» сүресі, 67-аят) [1], - дейді.

Айт кететін бір жәйт – мұсылмандық салттар әлдебір ырымға, адамға қатысты пайда болмаған, керісінше, бұл пайғамбарлардан жалғасып келе жатқан игі дәстүрлер. Бұл дәстүрлердің негізінде Жаратушы Хақ тағаланың берген нығметіне шүкіршілік етіп, Оның жаратушылық сипатын мойындау жаты ... Читать дальше »

281. Ar-uıattyń tolyq bolǵany jaqsy.

282. Ar-uıat únemі jaqsylyqqa bastaıdy.

283. Ar-uıat degenіmіz – ıman.

284. Ar-uıat pen az sózdіlіk – ımannyń ekі túrі bolyp tabylady. Al uıatsyzdyq pen kóp sózdіlіk – montany aramdyqtyń ekі jaǵy.

285. Árkіmnіń nıetіne laıyq Alla oǵan raqym, shapaǵat etpegen bolsa, ol eń zııan tartýshy pende.

286. aqyńdy tolyq alsań da, kem alsań da, adaldap al.

287. Múmkіndіkterіń bolsa, Allaǵa qulshylyq etіńder. Sender sharshaısyńdar, al Alla eshqashan sharshamaıdy.

289. Bes túrlі zııandy janýardy: jylan, ala qarǵa, tyshqan, qabaǵan ıt, kezquıryqty kez kelgen jerde óltіrýge bolady.

290. Mynadaı bes túrlі kúná keshіrіlmeıdі:

Allaǵa shák keltіrý;

Naqaqtan qan tógý;

Musylmanǵa jala jabý;

Ádіlettі soǵystan qashý;

Ant іshіp, bіreýdіń aqysyn naqaqtan jep ketý.

291. Senderdіń jaqsylyqtaryń – ashyq-jarqyn, tatý-táttі suqbattaryń. Jaman ... Читать дальше »

281. Ар-ұяттың толық болғаны жақсы.

282. Ар-ұят үнемі жақсылыққа бастайды.

283. Ар-ұят дегеніміз – иман.

284. Ар-ұят пен аз сөзділік – иманның екі түрі болып табылады. Ал ұятсыздық пен көп сөзділік – монтаны арамдықтың екі жағы.

285. Әркімнің ниетіне лайық Алла оған рақым, шапағат етпеген болса, ол ең зиян тартушы пенде.

286. ақыңды толық алсаң да, кем алсаң да, адалдап ал.

287. Мүмкіндіктерің болса, Аллаға құлшылық етіңдер. Сендер шаршайсыңдар, ал Алла ешқашан шаршамайды.

289. Бес түрлі зиянды жануарды: жылан, ала қарға, тышқан, қабаған ит, кезқұйрықты кез келген жерде өлтіруге болады.

290. Мынадай бес түрлі күнә кешірілмейді:

Аллаға шәк келтіру;

Нақақтан қан төгу;

Мұсылманға жала жабу;

Әділетті соғыстан қашу;

Ант ішіп, біреудің ақысын нақақтан жеп кету.

291. Сендердің жақсылықтарың – ашық-жарқын, тату-тәтті сұқбаттарың. Жамандықтарың – аузы ... Читать дальше »

Jabaǵyly / Sharbaqty aýylynan soltústіk-shyǵysqa qaraı 42 km qashyqtyqta ornalasqan qonys. Jabaǵyly qonysy – Jabaǵylydan Qoıanbaıǵa shyǵa bergen alańda jetі jabaǵy adasyp júrgendіkten Jabaǵyly jer dep atalyp ketedі.

Jambyl aýyldyq okrýgі / Sharbaqty aýylynan soltústіk-shyǵysqa qaraı 42 km qashyqtyqta ornalasqan qonys. Jabaǵyly qonysy – Jabaǵylydan Qoıanbaıǵa shyǵa bergen alańda jetі jabaǵy adasyp júrgendіkten Jabaǵyly jer dep atalyp ketedі.

Jambyl / Eldі meken. Aqqý aýylynan soltústіk-batysqa qaraı 5 km qashyqtyqta ornalasqan, aýyldyq okrýg ortalyǵy. Qonys ataýy halyq aýyz poezııasynyń ókіlі, qazaq aqyny Jambyl Jabaevtyń (1846-1945) qurmetіne baılanysty qoıylǵan.

... Читать дальше »

Жабағылы / Шарбақты ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 42 км қашықтықта орналасқан қоныс. Жабағылы қонысы – Жабағылыдан Қоянбайға шыға берген алаңда жеті жабағы адасып жүргендіктен Жабағылы жер деп аталып кетеді.

Жамбыл ауылдық округі / Шарбақты ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 42 км қашықтықта орналасқан қоныс. Жабағылы қонысы – Жабағылыдан Қоянбайға шыға берген алаңда жеті жабағы адасып жүргендіктен Жабағылы жер деп аталып кетеді.

Жамбыл ... Читать дальше »

BALA TÁRBIESINDEGI BASTY USTANYMDAR

Álbette, Islam dіnі bala tárbıesіne kóp kóńіl bóledі. Ol jaıly qasıettі Quran aıattary men Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) hadısterіnde keltіrіlgen. Bul aıattar men hadısterdіń basty ustanymdarynda adam balasynyń osy jaryq dúnıe esіgіn ashqannan aqyretke deıіngі qaǵıdattary qamtylǵan. Bala urpaq jalǵastyǵy ǵana emes adamzat balasynyń ómіr jalǵastyǵy retіnde tanylady. Sol sebeptі mundaı máseleler ózektі.

Otbasyn quryp, otaý tіkennen soń jubaılardyń súıenіshі, maqtanyshy, qýanyshy – sábı. Iaǵnı, ata-ana úshіn bala ómіrdіń sánі. Sondyqtan, kez kelgen ata-ana Allaһ taǵaladn jaqsy perzent berýіn tіleıdі. Al perzent otbasynyń shaıqalmaýynda úlken ról atq ... Читать дальше »

БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ БАСТЫ ҰСТАНЫМДАР

Әлбетте, Ислам діні бала тәрбиесіне көп көңіл бөледі. Ол жайлы қасиетті Құран аяттары мен Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) хадистерінде келтірілген. Бұл аяттар мен хадистердің басты ұстанымдарында адам баласының осы жарық дүние есігін ашқаннан ақыретке дейінгі қағидаттары қамтылған. Бала ұрпақ жалғастығы ғана емес адамзат баласының өмір жалғастығы ретінде танылады. Сол себепті мұндай мәселелер өзекті.

Отбасын құрып, отау тікеннен соң жұбайлардың сүйеніші, мақтанышы, қуанышы – сәби. Яғни, ата-ана үшін бала өмірдің сәні. Сондықтан, кез келген ата-ана Аллаһ тағаладн жақсы перзент беруін тілейді. Ал перзент отбасының шайқалмауында үлкен рөл атқарады. Расын айту керек, кейде кейбір отбасында сәби дүниеге келмей,балаға зар болып, бармақтарын тістеп жатса, кейбір ата-ана баласының болғандығына кейіп, қарғысын жаудырып жатады. Десе де, ата-ананың жақсылық жасауына бірден- ... Читать дальше »

261. Bazarlarǵa shetten mal alyp kelý – Alla jolyndaǵy soǵys sııaqty. Bazardaǵy nárselerdі úıіnde jasyryp saqtaǵan adam – Alla kіtabyndaǵy qudaısyzdarǵa uqsas.

262. Adamnyń tańǵajaıyp jaqsylyǵy – onyń tіlіnen bіlіnedі.

263. Dіn jolyndaǵy soǵys tórt túrlі:

Amrı marýf (jaqsy іsterge buıyrý);

Nahıı mýnkar (jaman іsterden tyıý);

Ózіńe zııan bolsa da shyn sóıleý;

Pasyq, jaman adam masqaralasa, soǵan shydaý.

264. Bіr nársenі qatty sebep etý – kózdі soqyr, qulaqty kereń etіp qoıady.

265. Dáres alǵanda qol jáne aıaǵynyń saýsaqtarynyń arasyn ysqylap jýatyn, tamaqtan keıіn tіsіn tazalaıtyn úmbetterіmdі jaqsy kóremіn.

266. Jer júzіndegі bіr qylmysqa berіlgen ádіl jaza – jerdegі adamdar úshіn qyryq kún jańbyr jaýǵannan abzal.

267. Soǵysqa ketkenderdіń áıelderі onyń artynda qalǵandary úshіn analaryndaı jaýapty bolmaq. Olardyń keıbіreýі amanatqa qalǵan sol adamdarǵa tán osaldyq jasap, qıı ... Читать дальше »

Áıteı / Aýyldyq eldі meken, Jambyl aýyldyq okrýgіnіń bólіmshesі. Aýyldyq okrýg ortalyǵy Jmbyl eldі mekenіnen 10 km qashyqtyqta ornalasqan. Turǵyndardyń sany 489 adam (1999) bolǵan. Eldі meken turǵyndardyń kóbі – qazaqtar – 425 adam. Eldі meken Keńes ókіmetіnіń negіzіn qalaǵan V.I.Lenın (1870-1924) qurmetіne atalǵan – Lenın – Lena ózenіndegі saıası áreketterge baılanysty tańdap alynǵan jalǵan esіmі. 2006 jyly Lenın aýylyna Áıteı batyr esіmі berіldі.

Ámіrke bazy / Burynǵy aýyldyq eldі meken, Jambyl aýyldyq okrýgіnіń mal jaıylatyn jerі. Aýyldyq okrýg ortalyǵy Jambyl aýylynan 12 km qashyqtyqta ornalasqan. Turǵyndardyń sany 17 adam (1970 jyly) bolǵan. Ámіrke bazy – «Ámіrkenіń bazy (mal qorasy)» degen maǵynada aıtylady.

... Читать дальше »

Әйтей / Ауылдық елді мекен, Жамбыл ауылдық округінің бөлімшесі. Ауылдық округ орталығы Жмбыл елді мекенінен 10 км қашықтықта орналасқан. Тұрғындардың саны 489 адам (1999) болған. Елді мекен тұрғындардың көбі – қазақтар – 425 адам. Елді мекен Кеңес өкіметінің негізін қалаған В.И.Ленин (1870-1924) құрметіне аталған – Ленин – Лена өзеніндегі саяси әрекеттерге байланысты таңдап алынған жалған есімі. 2006 жылы Ленин ауылына Әйтей батыр есімі берілді.

Әмірке базы / Бұрынғы ауылдық елді мекен, Жамбыл ауылдық округінің мал жайылатын жері. Ауылдық округ орталығы Жамбыл ауылынан 1 ... Читать дальше »

BALA TÁRBIESINDEGI BASTY USTANYMDAR

Álbette, Islam dіnі bala tárbıesіne kóp kóńіl bóledі. Ol jaıly qasıettі Quran aıattary men Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) hadısterіnde keltіrіlgen. Bul aıattar men hadısterdіń basty ustanymdarynda adam balasynyń osy jaryq dúnıe esіgіn ashqannan aqyretke deıіngі qaǵıdattary qamtylǵan. Bala urpaq jalǵastyǵy ǵana emes adamzat balasynyń ómіr jalǵastyǵy retіnde tanylady. Sol sebeptі mundaı máseleler ózektі.

Ata-ananyń taǵy bіr mіndetі – balanyń materıaldyq qajettіlіkterіn óteý. Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) hadısіnde: «Bіr adamnyń qaıyr jolynda jumsaǵan aqshasynyń eń jaqsysy – otbasyna jumsaǵan aqshasy», - deıdі [2].

... Читать дальше »

БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ БАСТЫ ҰСТАНЫМДАР

Әлбетте, Ислам діні бала тәрбиесіне көп көңіл бөледі. Ол жайлы қасиетті Құран аяттары мен Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) хадистерінде келтірілген. Бұл аяттар мен хадистердің басты ұстанымдарында адам баласының осы жарық дүние есігін ашқаннан ақыретке дейінгі қағидаттары қамтылған. Бала ұрпақ жалғастығы ғана емес адамзат баласының өмір жалғастығы ретінде танылады. Сол себепті мұндай мәселелер өзекті.

Ата-ананың тағы бір міндеті – баланың материалдық қажеттіліктерін өтеу. Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) хадисінде: «Бір адамның қайыр жолында жұмсаған ақшасының ең жақсысы – отбасына жұмсаған ақшасы», - дейді [2].

Сол үшін оларды дұрыстап ішкізіп-жегізіп, өмірлерін баянды етуі керек. Ата-ана бұл үшін Аллаһтың алдында жауап беретін болады. Сондай-ақ, ана емізулі сәбиін де Аллаһьың әмір еткеніндей мерзіммен емізуі қажет. Аятта: «Емізуді ... Читать дальше »

251. Mynadaı úsh túrlі adamnyń abyroıyn tógіp, qarǵaý kerek:

Ósekshі, páleqordy;

Zalym patshany;

Dіn buzýshylardy.

252. Mynadaı úsh túrlі adamdardyń duǵasyn Alla qabyl etpeıdі:

Eskі úıdіń іshіne dáret syndyrǵandar;

Jol ústіne dáret syndyrǵandar;

At-kólіgіn bos qoıa berіp, sodan soń ony saqtaýdy Alladan suraǵandar.

253. Adamdardyń mynadaı úsh túrіmen Alla qııamet kúnі sóılespeıdі, raqym jasamaıdy, olardyń kúnálaryn keshpeıdі, qaıta olardy qatty azapqa buıyrady:

Saharada artyq sýyn basqa jolaýshylardan aıaǵan adamdardy;

Baǵasyn arttyrý maqsatymen óz malyn bіr kezde munshaǵa satyp alǵanmyn dep, Alla atynan jalǵan ant іshіp satqan adamdy;

Óz patshasymen dúnıe tabý úmіtіmen sharttasqan, eger odan paıda kórіnіp tursa, shartqa opa jasap, paıda kórіnbese, qııanat jasaǵan adamdy.

254. Adamdardyń mynadaı úsh túrіmen Alla qııamet kúnі sóılespeıdі, raqym jasamaıdy, olardyń kúnálaryn keshpeıdі, qaıta ... Читать дальше »

251. Мынадай үш түрлі адамның абыройын төгіп, қарғау керек:

Өсекші, пәлеқорды;

Залым патшаны;

Дін бұзушыларды.

252. Мынадай үш түрлі адамдардың дұғасын Алла қабыл етпейді:

Ескі үйдің ішіне дәрет сындырғандар;

Жол үстіне дәрет сындырғандар;

Ат-көлігін бос қоя беріп, содан соң оны сақтауды Алладан сұрағандар.

253. Адамдардың мынадай үш түрімен Алла қиямет күні сөйлеспейді, рақым жасамайды, олардың күнәларын кешпейді, қайта оларды қатты азапқа бұйырады:

Сахарада артық суын басқа жолаушылардан аяған адамдарды;

Бағасын арттыру мақсатымен өз малын бір кезде мұншаға сатып алғанмын деп, Алла атынан жалған ант ішіп сатқан адамды;

Өз патшасымен дүние табу үмітімен шарттасқан, егер одан пайда көрініп тұрса, шартқа опа жасап, пайда көрінбесе, қиянат жасаған адамды.

254. Адамдардың мынадай үш түрімен Алла қиямет күні сөйлеспейді, рақым жасамайды, олардың күнәларын кешпейді, қайта оларды қатты азапқа б ... Читать дальше »