ASYL TUQYMDY, BIIaZY JÚNDI SOLTÚSTIK MERINOS QOIYN ÓSIRÝDI JOLǴA QOIǴANDAR HAQYNDA

Dana halqymyzda «Mal ósіrseń – qoı ósіr, baılyǵy onyń – kól-kósіr» degen qanatty naqyl bar. Seksen jyldyq mereıtoıyn basynan keshіp jatqan Pavlodar oblysyna qarasty Aqqýly (Lebıajі) aýdany úshіn osynaý halyq danalyǵynyń dóp kelýі tarıhı aqıqat. Asyl tuqymdy һám bııazy júndі soltústіk qazaq merınos qoıyn ósіrý kásіbı bіlіktіlіk, ǵylymı bіlіmdarlyq, asqan abyroı tanytqan tulǵalar haqyndaǵy derekterge toqtaıyq.

Býdılov Vasılıı Mıhaılovıch / ... Читать дальше »

АСЫЛ ТҰҚЫМДЫ, БИЯЗЫ ЖҮНДІ СОЛТҮСТІК МЕРИНОС ҚОЙЫН ӨСІРУДІ ЖОЛҒА ҚОЙҒАНДАР ХАҚЫНДА

Дана халқымызда «Мал өсірсең – қой өсір, байлығы оның – көл-көсір» деген қанатты нақыл бар. Сексен жылдық мерейтойын басынан кешіп жатқан Павлодар облысына қарасты Аққулы (Лебяжі) ауданы үшін осынау халық даналығының дөп келуі тарихи ақиқат. Асыл тұқымды һәм биязы жүнді солтүстік қазақ меринос қойын өсіру кәсіби біліктілік, ғылыми білімдарлық, асқан абырой танытқан тұлғалар хақындағы деректерге тоқтайық.

Будилов Василий Михайлович / Білгір басшы, мал маманы, Республикаға белгілі қоғам қайраткері. Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің екі мәрте депутаты В.М.Будилов Лебяжі ауданы ... Читать дальше »

BALAǴA BILIM BERÝ

Bіlіm alý jaıly Alla taǵalanyń qasıettі kіtaby bylaı degen: «Ýa, ıman keltіrgender! Ózderіńdі jáne otbasylaryńdy otyny adamdar men tastar bolǵan ottan (tozaq otynan) qutqaryńdar» («Tahrım» súresі, 6-aıat).

Bul aıattardyń maǵynasyn Álı ıbn Ábýtálіp (r.a.): «olarǵa ǵylym-bіlіm úıretіp, ádepke baýlyńdar», - dep túsіnіk bergen. Al Hasan Basrı: «Allaһqa moıynsunýǵa buıyryp, іzgіlіktі úıretіńder», - dep keltіredі.

< ... Читать дальше »

БАЛАҒА БІЛІМ БЕРУ

Білім алу жайлы Алла тағаланың қасиетті кітабы былай деген: «Уа, иман келтіргендер! Өздеріңді және отбасыларыңды отыны адамдар мен тастар болған оттан (тозақ отынан) құтқарыңдар» («Тахрим» сүресі, 6-аят).

Бұл аяттардың мағынасын Әли ибн Әбутәліп (р.а.): «оларға ғылым-білім үйретіп, әдепке баулыңдар», - деп түсінік берген. Ал Хасан Басри: «Аллаһқа мойынсұнуға бұйырып, ізгілікті үйретіңдер», - деп келтіреді.

Хакимнің ибн Аббастан риуаят еткен хадисінде Пайғамбар (с.ғ.с.): «Сәбилеріңнің алғашқы сөзін «Лә иләһә иллалламен» ашыңдар әрі өлер кезінде оларға «Лә иләһә иллалланы» айтқ ... Читать дальше »

461. Shynaıy musylman basqanyń aıybyn betіne basyp, qarǵap, laǵnet aıtpaıdy, sondaı-aq óte ańqaý, sengіsh te bolmaıdy.

462. Naǵyz dushpanyń – ólіspeı berіspeıtіn qas jaýyń emes (odan saqtana alasyń), ózіńnіń qandy qazanyń bolyp tabylatyn (tіlazar, kejіr) perzentterіn men qolyndaǵy mol dáýletіń.

463. Eshkіm eshkіmnen artyq emes. Artyqtyq tek dіnnіń tazalyǵynda jáne salyq іsterіnіń bólіnýіnde bolýy múmkіn. Beıádep sóıleıtіn, sarań, qorqaq adam úshіn jaman sıpattar (qasıetter) eleýsіz nársedeı kórіnedі.

464. Yrym jasaýshy nemese yrym jasatýshy, bal ashýshy nemese bal ashtyrýshy, sıqyrlaýshy nemese sıqyrlatýshy musylman emes.

465. Dostaryn al ... Читать дальше »

461. Шынайы мұсылман басқаның айыбын бетіне басып, қарғап, лағнет айтпайды, сондай-ақ өте аңқау, сенгіш те болмайды.

462. Нағыз дұшпаның – өліспей беріспейтін қас жауың емес (одан сақтана аласың), өзіңнің қанды қазаның болып табылатын (тілазар, кежір) перзенттерін мен қолындағы мол дәулетің.

463. Ешкім ешкімнен артық емес. Артықтық тек діннің тазалығында және салық істерінің бөлінуінде болуы мүмкін. Бейәдеп сөйлейтін, сараң, қорқақ адам үшін жаман сипаттар (қасиеттер) елеусіз нәрседей көрінеді.

464. Ырым жасаушы немесе ырым жасатушы, бал ашушы немесе бал аштырушы, сиқырлаушы немесе сиқырлатушы мұсылман емес.

465. Достарын алдаушы, оларға зиян келтіруші ... Читать дальше »