Т.ЖҰРТБАЙ / ДУЛЫҒА

Тарихтың қойнауын ашқан сайын түрлі-түрлі оқиғалардың бір-бірімен байланысын табу қиындығы тұрары сөзсіз. Әдебиетте Әлкей Марғұлан, Әуелбек Қоңыратбаев еңбектерінде аттары жазылған көптеген есімдерді тарихи тұлға ретінде “Дулыға” кітабынан тереңірек танимыз. Бұл салада туындыгер көп ізденіп, еңбектенген. Мысалы, Ишпақай, Мәди, Анақарыс, Идамбарыс, Сыпатай, Сатир, т.б. туралы оқушы көп мағлұмат алады.

... Читать дальше »

ЖҮЙРІК БАПТАУДЫҢ МАУСЫМДЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Жүйрікті жыл бойы бос жіберіп, жарыс болардан бір-екі ай бұрын үйірден ұстап, жаратады да, бәйгеге қосады десек, қателескен боламыз. Жүйрік ат кәдімгі кәсіби спортшы сияқты, ешқашан оның бабын жоғалтуға болмайды. Сондықтан ат иесі жүйрікті жылдың төрт маусымына орайластырып бабын, күйін, қоңын үнемі қадағалап отырады.

Нағыз атбегілер жүйрікті жыл бойы баптайды. Мысалы, жүйрікті қыста көк жоңышқа мен ақ сұлыға бағып, сүйегін ағартып, қанын толтырып, семіртеді. Көктемде қар суымен біраз ... Читать дальше »

БАЙЫПТЫ БАЛА

Абай жасынан аса момын, байыпты бала боп, көп ойнай бермейді екен. «Сап, сап, көңілім, сап көңілім» деп өзіне-өзі тоқтау салатын қабілет абайда ерте байқалса керек, оны алғаш танушы болған адамдар «мінезі атасы Өскенбайға тартқан» десіпті. Ақылды кісі (бала, мейлі үлкен адам болсын) әдетте ұсақ-түйекке көңіл бөле бермейді. Сондықтан жай өмірде пысық, ширақ емес, аңқау, болбырлау болады. Ысқақ, оспанға қарағанда Абай да солай көрінген ғой. Бірақ сөзге құлақ салып, естігенін құйып алатын зейінділігін байқап жүрген әкесі Құнанбай бірде тұстастары балаларын тілге тиек еткенде Абайға қарап: «Не күтсеңдер де осы жаман қарадан күтсеңдерші!» - деген ... Читать дальше »

ҮРКЕР

Үркер қазақша «үркек» деген сөзден шыққан. Баяғы замандарда Жерде қыс болмапты. Күн жылы болғандықтан, малға қора салынбапты. Күндіз мал өрісте жайылып, түнде сай-салаларда иіріліпті. Жылдың барлық мезгілінде жерде жылы, күншуақ болып, мал да, жан да емін-еркін тіршілік еткен. Содан аяқ астынан бәрі өзгеріпті.

Үркер шоқжұлдызын құрайтын шағын жұлдызшалар Жерде ұйықтап жатады. Барлығы он екі екен. Жануарлар соларды өлтіруге ұйғарыпты. Өйткені біреу «солай істесеңдер ешқашан қыс түспейді» деп айтып ... Читать дальше »

КҮСУ

Безу, арылу, қашу

Тоқсан жаста Ер Қосай

... Читать дальше »

ОТБАСЫНА АРНАЛҒАН УАҚЫТ

Үй ішіндегі сіздің бақытқа толы ғұмыр кеше білуіңіз сіздің жақсы көретін әрі сізді жақсы көретін жандарға байланысты болмақ. Сіздің өміріңіздің қаншалықты мәнді әрі бақытқа толы болуы өмірлік жарыңызды, досыңызды не жолдасыңызды дұрыс таңдауыңызға тікелей байланысты.

Адамдармен қарым-қатынасыңыздың сапасын арттырудың бірден-бір жолы оларға көбірек уақыт бөлуге келіп тіреледі. Адамдармен қарым-қатынастағы көзбе-көз тілдесуге бөлінген уақыттың орнын еш нәрсе баса алмақ емес.

... Читать дальше »

ЕЛІМ МЕНІҢ АҢСАҒАН, ТАС БҰҒАУДАН БОСАҒАН!

СӘКЕН (СӘДУАҚАС) СЕЙФУЛЛИН (1894-1938 ж.ж.)

Бүгінгі қазақ әдебиетін қалыптастыруға үлес қосқан ақиқы ақын, жазушы, қоғам және мемлекет қайртакері. Қазіргі Қарағанды облысы, Ақадыр (қазіргі Шет ауданы), Қарашілік қыстағында дүниеге келген. Қазақстан Жазушылар одағының негізін қалаған. Алғашқылардың бірі болып, Қырғыз АКСР-і Халық комиссарлары кеңесінің төрағасы (1920-1925) қызметін атқарған. Өмірде де, өнерде де белсенді, кемеңгер де күрескер ақын өткен ғасырдың отызыншы ... Читать дальше »