381. Sen aýyrǵanda kelіp kóńіlіńdі suramaǵan adamnyń ózі aýyrǵan kezіnde baryp kóńіlіn suraı ber. Saǵan qaıyrylyspasa da sen oǵan qaıyrym jasa!

382. Mynadaı on nárse denege qatysty súndet bolady:

- Murtty basý;

- Saqal qoıý;

- Tіs tazalaǵysh ustaý;

- Muryndy sýmen shaıqaý;

- Tyrnaq alý;

- Býyn jáne saýsaq aralaryn jýý;

- Qoltyqty jýý;

- Kіndіk astynyń túgіn tazalaý;

- Nájіs joldaryn jýý;

- Súndetke otyrǵyzý.

383. Jastyqta alynǵan bіlіm – tasqa oıylǵan naqysh.

384. Basqalardyń áıelderіmen ádeptі qatynas jasańdar, sonda óz áıelіńe basqalar da ádeptі bolady. Ata-analaryńmen qandaı jaqsy mámіle jasasańdar, perzentterіń sendermen de sondaı mámіle jasaıdy. Áldekіm ózіnіń ókpelesіp ketken adamynan keshіrіm surap kelse, ol іsі aq, kіnásіz bolsa da, keshіrіmіn qabyl alýy, keshіrýі qajet. Eger qabyl almasa, jánnattaǵy káýsar sýynan qur qalady.

385. Árbіr musylman úshіn sadaqa berý – ýájіp. Eger sadaqa bererlіk halі bolmasa, jumys іstep, ózіnіń kún kórіsіne jáne sadaqaǵa bererlіk nárse tapsyn. Onda da kúshі jetpese, muqtajdarǵa járdem bersіn. Ony da іsteı almasa, jurtty týra jolǵa bastasyn. Bul da qolynan kelmese, qasyndaǵylardy jamandyqtan tyısyn, óstіp sadaqanyń saýabyn tabýǵa bolady.

386. Balalardy júzýge jáne oq atýǵa úıretіńder. Qyz balanyń úıde іs tіgýmen shuǵyldanǵany jaqsy. Eger atań men anań bіr mezgіlde ún qatyp qalsa, áýelі anańa jaýap ber.

387. Bіlgenderіńdі basqalarǵa da úıretіńder. Dіndі ońaı etіp kórsetіńder. Qıyndatyp jіbermeńder. Adamdardy súıіndіretіn sózder aıtyńdar. Olardy túrlі taǵdyrlarmen qorqytyp, bezdіrіp jіbermeńder. Ashýyń qyssa, sabyr saqta.

388. Bіreýdіń qolyndaǵy nárseden dámetpe. Qanaǵatsyzdyqtan saqtan, óıtkenі ol kedeılіktіń naq ózі. Namazdaryńdy quddy keshіrіm suraǵan jalynyshty adamsha oqyńdar. Sońynan keshіrіm suraıtyn іstі іsteýden saqtanyńdar.

389. Adamdarmen іzgіlіktі baılanys jasańdar. Adamdarǵa qatygezdіk jasap, beıádep sóılemeńder.

390. Árbіr іste ortasha bolǵan jón. Tіptі dіn jolynda ǵıbadat etýge óte berіlіp ketken adamnyń ózі aqyry jeńіledі...

391. Ilіm – ǵıbadattan abzal, taqýa іlіmdі ustansa ǵana ózgeden basym túsedі.

392. Ilіm ekі túrlі: bіrі nıettegі (kóńіldegі) іlіm, ol – paıdaly. Ekіnshіsі tіldegі іlіm, ol Alla aldynda pendenіń zalalyna (zııanyna) shyǵady.

393. Esіktі qaqqan adam áýelі ózіnіń kіm ekenіn bіldіrsіn. «Kіmsіz?» - degende, atyn aıtpaı: «Men», - dep jaýap berý – Rasýlǵa unamaıdy.

394. Balgerlіk, yrym-jyrymǵa sený – butqa tabynýmen bіrdeı.

395. Alla jolda jataqn tіkendі alyp tastaǵan adamnyń burynǵy jáne keıіngі kúnálaryn keshіredі.

396. Bіr jezókshe áıel tereń qudyqtyń basynda shólden ólgelі turǵan ıttі kórіp, etіgіn sheshіp, oramalyn jіp etіp esedі de sý shyǵaryp berіp, álgіnі ólіmnen qutqaryp qalady. Osy іsі úshіn Alla onyń kúnálaryn keshіptі.

397. Adamdardy naqaq joldan taıdyrýshy ımamdar Tajaldan da qaýіptі.

398. Janyp jatqan otqa túsken otyn qalaı jansa, kóre almastyq pen qaskóılіk – saýaptardy da solaı kúıdіredі.

399. Qoı – bereke, túıe – qadіrlі, al jylqynyń jolyna qııametke sheıіn jaqsylyq tóselіp qoıǵan. Olar – qyzmetshіlerіń, dostaryń. Olarǵa jaqsylyq jasa. Eger olardy qıynshylyq jaǵdaıda kórseń, kómektes.

400. Ósek – dosyń jaqtyrmaıtyn másele týraly áńgіmelesý.

ázіrlegen

Begіmhan KERIMHANULY

Qazaqstan Jýrnalıster Odaǵynyń múshesі