Р.НҰРҒАЛИ / АЙ ҚАНАТТЫ АРҒЫМАҚ

«Ай қанатты арғымақ» романындағы оқшау игіліктің бірі – шығарманың аты мен затына сай сұлу суреттелуі. Арғымақ ат пен адам арасындағы ара-салмақтың сараланып, ой көздеріне оқпан болуы – көркем дүниенің көркін үстеген. Жазушының жылқы әлемін жетік білуі, тұлпарлар тағдырын танып, шебер де шынайы бейнеленуі – шығармаға болмысты бояу сыйлайды.

Қазір қала тұрмақ, дала өңірінің өзінде жоқтың қасылық жағдайға душар болған жылқы жағдайы, атбегілік өнер, шашасына шаң жұқпайтын жүйріктерге алдын-ала сәуегейлік айтып, құмалақ тартып, баға бер ... Читать дальше »

ЖҮЙРІК ЖЫЛҚЫНЫҢ СИПАТТАРЫ

ТҮБІР СИПАТЫ

Жылқының түбір сипаты дегеніміз – оның табиғи жаратылысын тану ілімі. Яғни, жылқының табиғи бейімділігін тап басу арқылы қолданыс қажеттілігін анықтау. Ол үшін жүйріктің бітім-болмысын – жан-жануар, аң-құстың жақсы сипаттарына салғастыра отырып зерттеген. Мысалы, әскери қолбасшы әрі атбегі Семен Михайлович Буденный (1883-1973) жүйрік жылқыны сынағанда: қоян, түлкі, есек сипаттарына қатты мән беретіні жайлы дерек бар. Маршалдың айтуы бойынша: қоян сипатты жүйріктің белгісі – тыз етпе ұшқыр, а ... Читать дальше »

58-ҚАДАМ: ІСТІ ЕРТЕҢГЕ ҚАЛДЫРМАҢЫЗ

Атқаратын істі ертеңге қалдырмаңыз. Қолдан келгенше бүгін бітіруге тырысыңыз. Қалғаны ертеңге қалар. «Еріншектің ертеңі бітпейді» деген халық арасында айтылып кеткен бұл сөздің берер мағынасы зор. Негізінде өмірде жетістікке жетпеген адамдардың басты кемшіліктерінің бірі – ол осы бүгін атқарылатын істі ертеңге қалдыруы.

Бүгін атқарылатын іс ол бүгін атқарылуы тиіс. Ертеңгі күннің жаңа атқаратын ісі бар. Өмірде табысқа жеткен адамдардың көпшілігі оптимист мінезді болған. Олар қолдан келгенше істі бүгін атқаруға тырысқан. Себебі ... Читать дальше »

ГИППОГРИФ

Мүмкін еместі немесе үйлеспеушілікті таңбалау мақсатында Виргилий ат пен арыстан-құсты будандастыру әрекеті жайында айтады. Латындықтар шығарған «Грифті атпен будандастыру» деген мәтел әлдебір мүмкін еместікті білдіре бастады. XVI ғасырдың басында Лудовико Ариосто осыны еске түсіріп, гиппогрифті ойлап тапты. Егер бағзыдағы грифте бүркіт пен арыстан ерлі-зайыптыларша бірге тұрса, Ариостоның гиппогрифтеріндегі қосақтар – жылқы мен гриф. Бұл дегеніміз – құбыжық немесе гиппогрифтер «аң мәнерінен» алынған екінші дәрежелі қиял жемісі.

Пьет ... Читать дальше »

ШҰБАҚ

Тізбек, қатар.

Мысалдар:

1. Жүзден астам алдында салт аттылар,
   Арт жағы шұбақ түйе көрінеді.
   (С.Мұқанов, Сұлушаш)
2. ... Читать дальше »

МҮБӘРАК КҮНДЕР мен ТҮНДЕР

Рағайып түні

Рухани жағынан алғанда ережеп, шағбан, рамазан айлары басқа айларға қарағанда бір төбе жоғары, берекелі айлар болып табылады. Ережеп айы келгенде Пайғамбарымыз (с.а.с.) былай деп дұға ететін: «Уа, Алла! Ережеп пен шағбан айларын бізе мүбәрак қылып, рамазан айына аман-есен жеткізе гөр».

Ережеп айының алғашқы жұма түні «Рағайып түні» деп аталады. Бұл т ... Читать дальше »