АЛДАРКӨСЕ  – қазақ ауыз әдебиетінің кейіпкері, ақылды айлакердің, зерделі қудың жиынтық бейнесі. Аңыз әңгімелерде Алдар көсе өзінің асқан айлакерлігі арқылы мұратына жетіп отырады. Оның мақсаты – сараң байды, пайдакүнем саудагерді, озбыр ханды т.б. әжуа ету. Мысалы, ол сараңдығы үшін халық Шықбермес Шығайбай атаған байдың асын ішіп, атын мініп, қызын алады; алыпсатар саудагердің алдынан өгіздерін айдап кетеді; оның бұл әрекетін халық айыптамайды, қайта құптап, қошеметтеп отрады. Өйткені Алдар көсе әділетсіз билік иелерінен қиянат, қорлық өрген қарапайым халықтың өкілі. Алдар көсе – түркі тілдес халықтар (қырғыз, өзбек, қарақалпақ, түрікмен, т.б.) әдебиетіне ортақ тұлға. Бұл Алдар көсе жайындағы аңыз әңгімелердің ежелден келе жатқан көнелігін, әлеуметтік мәнділігін көрсетеді. Оның өмірде болғанын, қай заманда өмір сүргенін дәлелдейтін тарихи ... Читать дальше »

БІР ҚҰДАЙ

Р иудаизмінде жаңартылған ғибадатхана шешуші орынға ие. Таяу Шығыста қасиетті шешуші орынға ие. Таяу Шығыста қасиетті орындарды әдетте әлем жүйесінің көшірмесі ретінде қарастырған. Осылайша, ғибадатхана құрылысы imitatio dei болды да, адамдарға Құдайлардың шығармашылық әрекеттеріне қатысуларына мүмкіндік берді. Қуғын-сүргін дәуірінде еврейлердің көбі Өсиет Қобдишасы – көшпелі құрбандық орны туралы көне әңгімелерден ләззат алып жүрді, онда Құдай «Өзінің шатырын (шакан)», жайып өз халқының панасыз күйімен бөліскен-ді. Шөлдегі қасиетті Мәжіліс шатырын суреттеуде Р көне мифологияны пайдаланады. Шатырдың сәулет құрылысы түпнұсқа болған жоқ, жоға ... Читать дальше »

КЕЙБІР ТҮР-ТҮСТЕРДІҢ АДАМДАРҒА ӘСЕРІН БІЛГЕНІҢ АРТЫҚ БОЛМАС

КӨК ТҮС – сабырға шақырады, ойды жинақтауға жәрдем етеді. Бұл түс кіршіксіз аспан мен тұнық теңіз түсі болғандықтан да дұрыс ойлап, нақты, жедел шешім шығаруға жәрдемдесе алады. Бұл түс миға тыныштық сыйлап, ұйқының жайлы әрі жақсы болуына әсер етеді. Бұл түс шынайы шындықтың, сезімталдықтың, тұрақтылық пен аңқылдаған адалдықтың шын белгісі есебінде, арманымыздың орындалуына әсер етерлік, ерекше түс саналады. Бұл түсті ұнатып, жақсы көретін адамдардың мінез-құлқы әрдайым тепе-теңдікте болады. Бірақ, сәтсіздікке ұшыраған жағдайда еңсесі түсіп, жүнжіп кетеді. КӨК ТҮС – рухымызды көтеріп, шабытымызды шалқытып, еңбегімізді еселе ... Читать дальше »