«АЙСАРА-ШОЛПАН» – ғашықтық дастан. 1946 жылы Тіл және әдебиет институты ұйымдастырған фольклорлық экспедиция Ақмола, Көкшетау өңірінде болғанда көкшетаулық жергілікті халық ақыны Сатыбалды Аймағанов жырлап беріп, Бозтай Жақыпбаев қағазға түсірген. Негізгі тақырыбы – бай қызы Айсара мен жалшы, сал-сері, батыр Шорман аралығындағы сүйіспеншілік сезімдері. Бас бостандықтары жолында жастардың құрбан болып, арманда кетуі шынайы суреттеледі. Жыр бұрын ешқайда жарияланбаған. Толық нұсқасы Орталық ғылыми кітапхана қоры мен Әдебиет және өнер институтының қолжазба және мәтіндер бөлімінде сақтаулы.

«АЙСАҰЛЫ ӘМЕТ» – көне аңыз. Аңыз кейіпкері Айсаұлы Әме ... Читать дальше »

БІР ҚҰДАЙ

Пұтқа табынушылар, керісінше, құдайлар мен әдепкі әлем арасындағы ашық қарым-қатынастарды мадақтады. Бірақ Иезекиил көне діннен жұбанышты ештеңе таппайды және әдеттегіше оны «жексұрындық» деп атайды. Ғажайып көріністердің бірінде, Иерусалим ғибадатханасына тап болады да, толығымен жойылу қаупі төніп тұрса да, Иудея халқының Яхвенің қасиетті мекенінде пұтқа табынуды жалғастырып жатқандарын көріп, шошып кетеді. Ғибадатхананың сырты да үрей жамылады: қабырғаларда ордалы жыландар мен жиіркенішті мақұлықтар, «жексұрвн» ғұрыптарды өткізіп жатқан дінбасылар әдепсіз ұсқында бейнеленіп, тіпті олардың бұрыш-бұрышта азғындықпен шұғылданатыны тұспалданған: «адам балас ... Читать дальше »

ТӘУЛІК ТЫЛСЫМДАРЫНЫҢ АДАМҒА ӘСЕР ЕТЕР СЫРЫН ДА БІЛІП ЖҮРГЕН АРТЫҚ БОЛМАС

Тәуліктің әр сағатының өз биоырғағы болатынын ғалымдар дәлелдеген. Олардың тұжырымы бойынша өткізер әрбір сағаттың сыры мынадай болып келеді:

Қалай болғанда да, адамның ұйқысы таңғы сағат 5-те негізінен қанады екен. Бұл кезде өкпе мен бауырға зиян келмеуі үшін, қамығуға, ашулануға жол бермеу керек. Осы кезде оянған адам бір күн бойы сергек жүреді. Атам қазақ айтқаг: «ерте тұрған еркектің ырысы артық, ерте тұрған әйелдің бір ісі артық» деген халық нақылы тегін айтылмаған. Таңғы ... Читать дальше »