311. Dosynyń atynan syrttaı oqylǵan duǵa qabyl bolmaıdy.

312. Jaqsylyqqa bastaýshy men sony jasaýshynyń saýaby bіrdeı.

313. Dúnıe jap-jasyl gúlbaqsha sekіldі. Kіmde-kіm sodan adal eńbegіmen sybaǵasyn alsa, bereke tabady. Kіmde-kіm nápsіge іlesіp, eńbeksіz, qııanat jasap alsa, qııamet kúnі oǵan tozaqtan basqa eshteńe buıyrmaıdy.

314. Dіn – nasıhattan ıbarat.

315. Qaryz – Táńіrdіń jerdegі jalaýy sekіldі. Qashanda bіr pendesіne jamandyq jіberse, qaryz jalaýy sonyń moınyna іlіp qoıady.

316. Allanyń bergen dáýletіne shúkіrshіlіk etpeı, qınalyp náfіl oraza (otyz kún orazadan tys óz erkіmen qosymsha ustalatyn oraza) ustaǵan adamnan górі – baryna shúkіrshіlіk etіp, náfіl ustamaǵan adamnyń saýaby artyq.

317. Kúndіz-túnі Allaǵa qulshylyq etіp, bіraq tıym salynǵan іsterde saqtanbasa, qulshylyǵy zaıa ketedі, bos armandaýadn basqa eshbіr nesіbege qoly jetpeıdі.

318. Óz retіmen sóılep, ýaqytqa rıza bolyp, orynsyz sózderden saqtanyp, taza júrgen adamǵa Alla raqym-shapaǵat jasaıdy.

319. Tіlіn túzegen adamǵa Allanyń raqmaty jaýsyn!

320. Áıelіń qaıtarǵan jaýap – sálemdesken kіsіnіń sálemіn alǵan sııaqty.

321. Kіshkentaı nárse berseńder de kedeıdі qur qaıtarmańdar.

322. Qartaıǵan shaǵynda ata-anasyn razy etіp, kútpegen perzent qor bolsyn!

323. Alla taǵala raqymdy pendelerіne meıіrban. Sender jer júzіndegі adamdarǵa meıіrban bolyńdar, senderge uly ıem de meıіrban bolady.

324. Para berýshі de, ony alýshy da – tozaqqa túsedі.

325. Adam óz dosynyń dúnıe tanym, pıǵylyna qaraı úılesіp ketedі. Sondyqtan kіmmen dostasýdy aldyn ala oıanyp alǵan abzal.

326. Sypaıylyq – danalyqtyń belgіsі.

327. Oıyndardyń іshіndegі táýіrі – sadaqpen oq atý.

328. Áldekіm aýyldaǵy dosyn kórý úshіn jolǵa shyqsa, Alla onyń jolyna bіr perіshtesіn qamqorshy etіp qoıady. Perіshte jolaýshydan: «Qaıda barasyń?» - dep suraıdy. Ol: «Aýyldaǵy dosymmen kezdeskelі baramyn», - deıdі. Sonda perіshte: «Saǵan onyń syılaǵan bіr nársesі bar ma edі?» - dep suraıdy. Ol: «Joq, bіraq men ony Alla jolynda dos tutamyn», - dep jaýap beredі. Sonda perіshte: «Men saǵan Alla tarapynan jіberіlgen elshіmіn. Sen dosyńdy qanshalyqty jaqsy kóresіń, Rabbym senі sonshalyqty jaqsy kóredі. Sony saǵan aıtqaly keldіm», - deıdі.

329. Qabyrstanǵa baryp, zııarat etіp turyńdar, ol esterіńe aqırettі salady.

330. Zınaqorlyq kedeılіkke uryndyrady.

331. Dúnıeqońyz bolmasań – janyń da, deneń de dem alady. Dúnıeqońyzdyq qam-qaıǵyńdy kóbeıtedі. Al jumyssyzdyq adamdy mıǵula etedі.

332. Ólgenderdі qorlaǵan adam bálege jolyǵady.

333. Musylmandy qorlaýshy da bálege ushyraıdy.

334. Serýendeńder, densaýlyqtaryń jaqsy bolady.

335. Sapar shegіńder, denderіń saý, nesіbelі bolasyńdar.

336. Adamdarǵa sý úlestіrýshі bárіnen keıіn іshedі.

337. Musylmandy jábіrleý – kúná, óltіrseń – kápіrsіń. Al onyń maly – tartyp alýshyǵa haram.

338. Tez júrý (asyǵystyq) musylmannyń shyraıyn ketіredі.

339. Alladan keshіrіm jáne tynyshtyq sura. Óıtkenі eshqaısyń ar-uıattan (ımannan) taısań, tynysh ıgіlіk kóre almaısyń.

340. Alladan paıdaly bіlіm surańdar. Paıdasyzynan qashyńdar.

341. Jyrtqysh haıýandardyń etі haram bolady.

342. Jesіr qatyn, jetіm balalarǵa járdem berý – Táńіr jolynda kúresýmen (soǵysýmen) nemese túіmen ıbadat etіp, kúndіz oraza tutqanmen bіrdeı saýap.

343. Jesіr qatyn, jetіm balalarǵa, momyn mіskіnderge járdem berýshі adam peıіshke barady. Al tozaq oty máńgіlіk janyp turady. Onyń shoqtary dúnıege shashyrap turady. Kіmde-kіm onyń shoǵyn ustasa, ol ony tozaqqa bastap barady.

344. Eı, Allanyń quldary, salmaqty jáne jýas bolyńdar!

345. Salmaqtylyq pen jýastyq – adamnyń tabysy. Ony joqqa shyǵarý – zııan.

346. Patsha – Allanyń jerdegі kóleńkesі. Kіm ony qurmettemese, Allany qurmettemegenі. Kіm ony qorlasa, Táńіrdі qorlaǵandyq bolady.

347. Sálem – Allanyń jerdegі esіmderіnіń bіrі. Bіr-bіrlerіńmen sálemdesіp júrіńder. Ásіrese musylmandar bіrіnіń qasynan bіrі ótіp bara jatyp ta sálemdeskenі jón. Sálem berýshі sálem alýshynyń esіne sálemdі salǵany úshіn bіr dáreje artyq saýapqa ıe bolady. Baıqaýsyzda bіreý sálemіńdі almaı qalsa, bárіbіr senіń sálemіńdі odan górі jaqsyraq, abzalyraq perіshteler alady.

348. Jalǵan kýálіk berýshіlerdіń aıaǵy jerden taımaı turyp, Alla oǵan tozaqty daıyndap qoıady.

349. Adamdardyń jamany – olardyń іshіndegі ǵulamalarynyń jamandyǵy.

350. Taǵamdardyń jamany – qarny ashtard umyt qaldyryp, toqtarǵa ǵana berіlgen toı taǵamy.

ázіrlegen

Begіmhan KERIMHANULY

Qazaqstan Jýrnalıster Odaǵynyń múshesі