КИІЗ ҮЙ

Орда (Ақ орда) – он, он екі және одан да көп қанатты салтанатты үй.

Отау – жас отбасы үйі.

Қараша үй – малшы, шаруа үйі.

Жолым үй – абылайша, керегесіз немесе уықсыз тігілген жолаушы үй.

Күрке, қос – шаруашылық, ас сақтайтын үй.

 

Киіз үй құрылысы

Сүйектері:

шаңырақ

құрамы:

шеңбер, (тоғын)

күлдіреуіш,

қаламдық,

кепілдік

уық

(қаламы, иін бауы)

кереге (қанат)

құрамы:

ерісі,

сағанақ,

балашық,

көгі,

желкөз

торкөз

азат көз

есік құрамы:

сықырлауық, маңдайша,

бақалақ, босаға

табалдырық

бақан

қазық

Киіздері мен шилері:

түндік

туырлық

үзік

дөдеге

ши

шымши

Арқан, баулары:

басқұр

аяққұр

түндік бау

белдеу

жіп

құр

үзік бау

уықбау

үшбау

желбау

таңғыш

бау

тарту арқан

жел арқан

белдеу арқан

 

ҮЙ ЖИҺАЗДАРЫ

кілем

алаша

ағаш

текемет

сырмақ

көрпе

төсеккөрпе

шабадан

шымылдық

басжастық

құсжастық

сандық

жәшік

қолсандық

адалбақан

кебеже

асадал

жүкжапқыш

жүк-аяқ

жағлан

орамал

сүлгі

көрпеше

көрпе

төсеніш

тулақ

абдыра

тұскиіз

төсекағаш

жастық

кір салғыш

кесе қап

аяқ қап

дастарқан

айна

шам

бөстек

қоржын

қобдиша

киіз