100 ТАҒЫЛЫМ

12. Борышқа батқан, ауру қысқан, көкдолы әйелге душар болған, жауы жағасынан алған адамда ұйқы болмайды.

13. Бес түрлі адам тірі болса да өлікпен тең, олар: кедей, ауру, есалаң, қуғындалушы, малай.

14. Жақсы адамдарды өзінің адамгершілігі үшін, орташа адамдарды әкелері үшін, төмен адамдарды балалары үшін, нашар (жағымсыз) адамдарды қайын атасы үшін қадірлейді.

15. Өміріңе қауіп-қатер төніп тұрса да, ел-жұртың ұялатын, руыңа кір келтіретін нәрсеге аяқ баспа.

16. Солдат өлсе орнын толтыруға болар, ал ақын өлсе оның орнын толтыру мүмкін емес (Наполеон).

17. Еркекте сегіз түрлі қасиет болсын, олар: игі мінез; ізгі қасиет; әйелмен сөйлескенде әдепті; сыпайы болсын, жұрт сыйлайтын адамды жақсы көріп, құрмет тұтсын; жауының алдында жүректі болсын; үлкендерге кішіпейілдік; халық салтын қадірлей білсін; осал жерін білетіндерге жұмсақ, сұмырайларға қулық жасасын.

18. Егер ұлың епті, сыпайы, көнгіш, байсалды, көркемөнерге білгір, рақымды болса, ондай ұлдың жалғызы да жақсы. Кейітіп, қынжылатын, азап шектіретін көп ұлдан не пайда?

19. Ерекше ауыр азап, мехнат көрумен, заң тәртібін бұзумен, жау алдында құрдай жорғалаумен табыс табуға ұмтылма.

20. Тасқын болып, сел қаптаса, тау шайқалады, теңіз суы толқып, тасып, кемерінен шығады. Бірақ құрыштай берік, мықты адамдар не пәлеге ұшыраса да уәдесін бұзбайды.

21. Байлық, құрмет, бақыт іздегенге ақыл керек.

22. Әркімнің ішкі нұр сәулесінің үш аты бар, ол: еңбекқорлық, жақсылық, кішіпейілдік.

23. Таза адамдар әрқашан тыныш, алаңсыз, олар өздерінің тамаша істерін мақтан етеді. Ал, зұлымдық жасайтындар әрқашан қорқақ.

24. Көпке қызмет ететін адамның 5 қасиеті болсын: 1) Бір көзің жүз көзден артық көре біліп, екінші көзің көрсоқырдан бетер көрмейтін болсын; 2) Бір құлағың сақ болса, екіншісі керең болсын; 3) Көңілің керуен сарайдай кең болсын, естіген, көргеніңнің бәрін көңіліңе сыйғыза біл, әрі сақтай біл; 4) Естігеніңнің бәрін қайталаушы болмасын, жақсы да, ақылды сөзді ғана айтсын; 5) Әрі бал, әрі зәр төгетін тілі болсын.

25. Дүниедегі ащы не? – Тіл. Дүниедегі тәтті не? – Тіл.

26. Мен патшадан әлдеқайда артықпын, - депті кедей. Себебі мен қолымдағыны қанағат тұтамын да, керегіме жаратамын. Ал патша жер үстін түгел билесе де, шүкіршілік етпейді, тоюды білмейді.

27. Дүниедегі ең әдемі не? Ең семіз не? Ең қырағы не?

Жауабы: көктемнен асқан сұлу жоқ, күзден асқан семіз жоқ, көзден асқан қырағы жоқ.

28. Бес өсиет: 1. Топасқа сенбе. 2. Тасыр адамның алдында осалдық жасама. 3. Қайда болсаң да, тіпті өз үйіңде де сақ жүргейсің. 4. Өзі аш отырған үйге қонаққа барма. 5. Өзі жарлының қолынан сыйлық алма.

29. Қолыңда жарық болса қараңғылық қашады, аналық көзіңді ашса бақытсыздық қашады.

30. Он түрлі адам заңды мойындамайды, олар: мас, ұқыпсыз, қомағай, жынды, шаршаған һәм ашуланған, ашыққан, асыққан, үрейленген жәе ғашық болған адамдар.