С.БЕГАЛИН / ЗАМАНА БЕЛЕСТЕРІ

Бұл романның кей тұстарында ел өмірінің қиын жағдайы, бай, зиялы, саудагер өмірі кеңінен және нақты суреттелген. «...доңыз жұты бүкіл қазақ даласын ақсүйек еткен атақты жұт. Қайда барсаң жүген ұстап қалған, көгенін жинап алған, қосы жығылған ауыл. Жұт жеті ағайында дегендей, жұттан қалған қой-қозы ақсыз, төлін жарытпайды, ашаршылық. Малдан айрылған ауыл азаматтары пайда, кәсіп іздеуге Семей қаласына шұбыра бастады»,- дей келе, жұт артынан, шөп шүйгін болып, қалған ел аман-есен аузы аққа жеткенін нанымды баяндайды. Айналасына қамқорлықпен қарап, қайырымдылық көрсетіп жүрген Нұрғали мен Нәзипа Құлжа ... Читать дальше »

САЯТ АТЫНЫҢ СЫНЫ МЕН БАБЫ

Саят атын таңдау

Саят аты – аң-құс аулау үшін саятшылыққа, сонарға, салбурынға шықанда мінетін, осы іске арнайы үйретілген, тау-тасқа жүріске жарамды, саятшылық дағдыларына бейімделген, мінезі кең, жуас әрі арқалы һәм белді жылқы.

Әсіресе, құсбегілікке, яғни бүркіт салуға үйретілген жылқы мініп-түскенде, сондай-ақ құс қанатын ж ... Читать дальше »

СЕМЕЙДЕГІ ДОС-ТАМЫРЛАР

ХІХ ғасырдың екінші жарымында Семей қаласына алғаш жер ауып келген орыс жазушысы Федор Достоевский болса, 1870 жылдардан келесі лек келе бастады. Соңғының өзіндік тарихы бар. 1861-1876 жылдары кіндік Ресейде «Земля и Воля» (екінші аты – «шестидесятники») және «Народная воля» деген құпия ұйымдар пайда болған. Аталмыш саяси қозғалыстарға Герцен мен Чернышевскийдің қалың бұқара халықтың мүддесін қорғау идеясына ұйыған кілең студент жастар тартылған болатын. албырт патшалық билік жүйесін төңкеріп тастауды көздеді. Міне, сол үшін қуғын-үргінге ұшырап, жер аударылды.

... Читать дальше »

БЕС ТҮЛІК МАЛДЫҢ ИЕЛЕРІ ТУРАЛЫ

Ерте замандарда қазақтар әр түлік малдың өз алдына бөлек-бөлек «бақташы иелері» бар деп сенетін. Қойдың «Шопан ата», түйенің «Ойсыл қара», сиырдың «Зеңгі баба», жылқының «Қамбар ата», ешкінің «Шекшек ата» деген «иелері» бар деп нанатын. Бұлар туралы көркемденген әңгімелер айтатын. Мысал үшін жылқы піріне арналған төмендегі жырды келтірейік: ... Читать дальше »

УАҚЫТ ХАҚЫНДА ТҮЙІН СӨЗ

Уақытты жоспарлау мен қатаң тәртіппен өмір сүру адамды жалықтырып, шаршатып, өмірдің қызығынан айыратындай болып көрінуі мүмкін. Ереже бойынша адамға ұнамсыз болса да, алдымен барлық мәселелерді шешіп, тапсырмаларды орындап, мақсатқа жету қажет болмақ. Мұның жолы адамды жалықтыратындай, ешқашан бақытқа қол жеткізбейтіндей болып көрінуі мүмкін. Алайда мұсылман жан «Жаннат адамның нәпсісіне ауыр көрінген нәрселермен, тозақ адамға жағымды көрінген нәрселермен көмкерілген» екендігін білуі қажет. Сонымен қатар Алла Тағаланың «Қайдан білесіңдер, бәлкім, ұнатпаған нәрселерің түбінде өздерің үшін қайырлы болар. Сондай-ақ ұнатқа ... Читать дальше »

АДАМ МІНЕЗІНІҢ СӨЙЛЕУІНЕ ӘСЕРІ

Мінез – адамның ішкі әлемін сыртқа танытатын, жандүниесінен хабар беретін қасиеттердің жиынтығы. Ол туабітті қалыптасқанмен, уақыт өте келе өзгеріп отырады. Адам мінезінің дұрыс-бұрыстығын айналасына, жалпы қоршаған ортасына танытқан реакциясынан байқаймыз.

Мінез туралы ақпарат анықталған соң, оның сөйлеуіне қаншалықты әсері боларын байқайтын боласыз. Ол үшін Болат Бопа ... Читать дальше »