МАРК АВРЕЛИЙ АНТОНИН

(26 сәуір 121 ж., Рим – 17 наурыз 180 ж., Виндобона)

Әйгілі римдік философ-стоик, Эпиктеттің ізбасары, Антониндер әулетінен шыққан 161-180 ж.ж. Рим императоры.

Философиялық шығармасы:

«Өзіме арналған» деп аталады.

Негізгі иедялары –

Құдайға шын жүректен сыйластықпен қарау;

Әлемнің бастамасы – Құдай деп тану;

Құдайды барлық дүниені біріктіруші және барлығын жасаушы белсенді материалды-рухани күш деп ұғыну;

Қоғами өмір болсын, мемлекет істері, әрбір жеке адам өмірі, оның бақыты, жетістігін Құдайдың құдіретінен көру;

Жан мен парасатты бөліп қарастыру;

Сырттан келген әсерлерге қарсылық көрсетпеу, тағдырға бойұсыну, көну;

Адам өмірінің шектілігі, жалғандығы туралы ойлау, өмірді бағалау, оны мүмкіндігінше жақсы көру;

Қоршаған дүние құбылыстарына пессимистік көзқараспен қарау.

Философиялық афоризмдері:

Өзіңді-өзің қлопаштап әуре болмағайсың, қарапайым болсаң кем болмайсың.

* * *

Жақсы адамды жанарынан танимын.

* * *

Түзелгіш емес, түзу болғанға не жетсін.

* * *

Ашушаң емес, мінезі жайлы және мейірбан адам ер келеді.

* * *

Жақсылық үшін жан алғаннан сақтасын.

* * *

Ағынан жарылған адалдық қанжардан да қауіпті.

* * *

Әр қадамын әрі-бері салмақтап, есепшотқа қағумен күні өткен кісіден асқан мүсәпір жоқ.

* * *

Өкініш те, ашу да – әлсіздіктің белгісі.

* * *

Адалдық пен әлсіздікті сақтап өмір сүруден асқан құндылық жоқ.

* * *

Шалағай көзқарасты қанағат тұтпа.

* * *

Әр адамның бағасы оның ой-ниетінің құндылығымен анықталады. Бойыңа қарапайымдылықты, парасаттылықты, ар тазалығын, байсалдылықты, кішіпейілділікті, әділдікті, тақуалықты, мейірбандықты, сүйіспеншілікті, тиісті істі орындаудағы табандылықты жинауға тырыс.

* * *

Кез келген надандықтың ортақ кемшілігі – өзің білмейтіннің бәрін жоққа шығару.

* * *

Алдым деп аспа, айырылдым деп саспа.

* * *

Өзін сабырға жеңдірген адам ашуға бой алдырған адамнан күштірек.

* * *

Қолдан келмейтінге ұмтылу – көзсіздік.

баспаға әзірлеген

Бегімхан Ибрагим (КЕРІМХАНҰЛЫ) >>

Ақсу қаласының Абай атындағы ЖОББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі

Павлодар облысы

Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі