ПАУЗА ТӘСІЛІН ТИІМДІ ПАЙДАЛАНЫҢЫЗ

Ол бір бағыт туралы әңгіме айтса, оны міндетті түрде қолымен нұсқап көрсетеді. Жестикуляция. Троцкий өзінің келіспейтінін тек сөзімен емес, өзінің қимыл-қозғалысы арқылы да білдірді, яғни қолымен көрсетіп тұр. Сіз де көпшілік алдында сөйлегенде халыққа жету керек деген ойыңызды қимыл-қозғалысыңызбен білдіріңіз. Жаңа ғана қанды майданда жеңіліс тапқан әскер енді шат-шадыман күйге түсті. Троцкийдің халықты қалай баурайтынын, аудиторияны қалай басқаратыны айқын көрінді: сөзді бірден бастаған жоқ, жестикуляция белсенді қолданылды және нақты іс-әрекеттер бар. қанды майданда жүрген қарапайым ғана жауынгер белгілі саяси тұлғаның қолынан сағат алғанда көңіл-күйі қандай болады деп, алдын-ала анализ жасап келді. Қолындағы жалғыз сағатын берген сияқты еді, сөйтсек вагонның ішінде бірнеше сағат бар екен. Бұл жерде ол қулық та қолданды.

Тіпті қол-аяғы жоқ адамдардың өзі де сахнада бір орында тұрып сөйлегенді қаламайды. Халыққа қимыл-қозғалыстың, динамиканың, энергияның керек екенін сезінгеннен кейін шамасы, мүмкіндігі жеткен жерге дейін іс-әрекет жасап халықтың назарын өзіне аудартуға тырысады. Кім туралы айтқалы отырғанымызды сезіп те отырған боларсыз, көпшілігімізге таныс, Австралияда туған азамат Ник Вуйчич.

Туа бітті мүгедек болса да, ол қазір он екі мүшесі бүтін адамдар жасай алмайтын жобалар жасап, қоғамға өз пайдасын тигізіп жүр. Бұл кісінің басты ерекшелігі – оратор, әншілігі мен жазушылығы да бар. Халықтың алдына шыққан кезде ол қолмен жасалатын жестикуляцияның барлығын мойнымен, басымен немесе дауыс интонациясын құбылту арқылы жасайды. Аяғы жоқ болса да, айтар ойын бір орында тұрып жеткізбейді. Бастысы: тыңдап отырған аудиторияның ішін пыстырмайды.

Бір адамға сыйлық беріп көңілін көтеріп қойсаңыз, барша адамның көңіл-күйіне әсер етеді. Бүгінгі күнде барлығымыз концертке барамыз немесе теледидардан көреміз: Мақпал Жүнісова немесе Роза Рымбаева апаларымыз сахнаға шықса, барлығы қол соғады, қолындағы гүлін береді. Ал сол кісілер сахнадан түсіп, халықтың арасын аралаған сәттегі халықтың көңіл-күйін еске түсірейікші...

Біреулер құшақтап жатады, біреулер гүлін беріп, бетін сүйіп жатады, енді біреулер суретке түсіп жатады. Халықпен тығыз байланыс орнап, динамика өте жоғары болады. Тек қана сахнада тұрып, өзінің әнін айтып кетіп қалса, қол соғуы, артынан қуып жүріп гүлін ұсынуы мүмкін. Бірақ тығыз байланыс пен динамика болмайды. Еркін форматтағы кездесу барысында немесе халыққа білгеніңізді үйрету үшін жасалған шеберлік сағаттарында сіз де бір орында тұрып қалмай, сөйлеу барысында үнемі қозғалыста болыңыз. Егер алдыңызға трибуна қойып қойса, ұйымдастырушылармен ақылдасыңыз. Егер мемлекеттік маңызы бар саяси жиналыс болмаса, халықтың арасына кіріңіз, динамиканы көтеріңіз, темп жоғары болсын.