МҰҚАЛУ

1. Өткір заттың жүзі қайырылу, майырылу, тұқылдану;

2. Беті/меселі қайту, сағы сыну; әлсіреу.

Мысалдар:

1. Алмас қылыш қанша мықты болғанмен де, қара тасқа сала берсең, оның да жүзі мұқалады.
   (I.Есенберлин, Алтын Орда)
2. Құрбың келсе құрысып,
   Көрінгенмен ұрысып,
   Қайраумен тілің мұқалып.
   (Д.Бабатайұлы, Замана сазы)
3. Шалдығатын, шаршатпайтын жерлер де бар,
   Шалдыққанға мұқалмас ерлер де бар.
   (А.Байтұрсынов, Н.Қ. ханымға)
4. Ауыр тұрмыс адамның тауын шағып, мұқалтады екен.
   (Б.Соқпақбаев, Өлгендер қайтып келмейді)
5. Саған айтам бір әңгіме көңіліңді бұратын,
   Сейілтейін қауібіңді, мұқалмасын мұратың.
   (М.Мақатаев, Құдіретті комедия [А.Данте])
6. Мұқалған, жасыған көңілі қайта жетіліп, ұшталып, қайралғандай болып еді.
   (Қ.Жұмаділов, Тағдыр)

Бегімхан КЕРІМХАНҰЛЫ

М.Әуезов атындағы ЖОББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі

Павлодар қаласы

Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі