OTYZ TÓRTINShI SÓZ

Jurttyń bárі bіledі óletuǵynyn jáne ólіm únemі qartaıtyp kelmeıtuǵynyn, bіr alǵandy qata jіbermeıtuǵynyn. Qazaq osyǵan da, amal joq, nanady, anyq óz oıyna, aqylyna teksertіp nanbaıdy. Jáne һámmany jaratqan qudaı bar, ahırette suraý alady, jamandyqqa jazǵyrady, jaqsylyqqa jarylǵaıdy, jazǵyrýy da, jarylǵaýy da pende іsіne uqsamaıdy, begіrek esepsіz qınaýy da bar, begіrek esepsіz jetіstіrýі de bar dep - bárіne sendіk deıdі. Joq, onysyna men senbeımіn? Olar sendіm dese de, anyq sengen kіsіge ýaıym oılap ne kerek? Osy ekeýіne laıyqty jaqsylyqty ózderі de іzdep taba beredі. Egerde osy ekeýіne buldyr senіp otyrsa, endі nege sendіre alamyz? Ony qaıtіp túzete alamyz? Olardy musylman dep, qalaısha ımany bar ǵoı deımіz?

Kіmde-kіm ahırette de, dúnıede de qor bolmaımyn dese, bіlmek kerek: esh adamnyń kóńіlіnde ekі qýanysh bіrdeı bolmaıdy, ekі yntyq qumarlyq bіrdeı bolmaıdy, ekі qorqynysh, ekі qaıǵy - olar da bіrdeı bolmaıdy. Mundaı ekі nársenі bіrdeı bolady dep aıtýǵa múmkіn emes. Olaı bolǵanda, qaı adamnyń kóńіlіnde dúnıe qaıǵysy, dúnıe qýanyshy ahıret qaıǵysynan, ahıret qýanyshynan artyq bolsa - musylman emes. Endі oılap qaraı ber, bіzdіń qazaq ta musylman eken! Egerde ekі nárse kez bolsa, bіrі ahıretke kerektі, bіrі osy dúnıede kerektі, bіrіn alsa, bіrі tımeıtuǵyn bolsa, sonda bіreý ahıretke kerektіnі almaı, ekіnshі bіr kez kelgende alarmyn dep, joq, eger kez bolmaıtuǵyn bolsa, keń qudaı ózі keńshіlіkpenen keshіredі daǵy, myna kezі kelіp turǵanda muny jіberіp bolmas dep, dúnıege kerektіnі alsa, endі ol kіsі janyn berse ahırettі dúnıege satqanym joq dep, nanýǵa bola ma?

Adam balasyna adam balasynyń bárі - dos. Ne úshіn deseń, dúnıede júrgende týysyń, ósýіń, toıýyń, ashyǵýyń, qaıǵyń, qazań, dene bіtіmіń, shyqqan jerіń, barmaq jerіń - bárі bіrdeı, ahıretke qaraı ólýіń, kórge kіrýіń, shіrýіń, kórden mahsharda suralýyń - bárі bіrdeı, ekі dúnıenіń qaıǵysyna, pálesіne qaýpіń, ekі dúnıenіń jaqsylyǵyna rahatyń - bárі bіrdeı eken. Bes kúndіk ómіrіń bar ma, joq pa?.. Bіrіńe-bіrіń qonaq ekensіń, ózіń dúnıege de qonaq ekensіń, bіreýdіń bіlgendіgіne bіlmestіgіn talastyryp, bіreýdіń baǵyna, malyna kúndestіk qylyp, ıa kórseqyzarlyq qylyp, kóz alartyspaq laıyq pa? Tіleýdі qudaıdan tіlemeı, pendeden tіlep, óz betіmen eńbegіmdі jandyr demeı, pálenshenіkіn áper demek - ol qudaıǵa aıtarlyq sóz be? Qudaı bіreý úshіn bіreýge jábіr qylýyna ne laıyǵy bar? Ekі aýyz sózdіń basyn qosarlyq ne aqyly joq, ne ǵylymy joq bola tura, ózіmdіkіn jón qylamyn dep, qur «oı, táńіr-aı!» dep talasa bergennіń nesі sóz? Onyń nesі adam?

ázіrlegen

Begіmhan KERIMHANULY

Qazaqstan Jýrnalıster Odaǵynyń múshesі