ҚАЗАҚТЫҢ ЫРЫМ мен ТЫЙЫМ ТЫЛСЫМДАРЫНЫҢ ӨМІРДЕ ӨЗ ОРЫНДАРЫ БАР

Ата-бабалардан қалған төмендегідей амалдарды істеу күнә болғандықтан, олардан әркімнің де сақтануын талап етіп отырған. Олардың бастылары:

емшектегі баланы ұру;

әйел азғыру;

адамдардың ақысын кезінде бермеу;

біреудің сыртынан ғайбат айту, мазақтау, кемсіту;

біреудің бақытсыздығына қуану;

өлген адамның артынан кемшілігін айтып жамандау;

ата-анаға тіл тигізу;

адамды кінәсіз қорлап тілдеу, ұрыс-керіс жасап, сөгу,

екі адамның арасына от салу, айтыс-тартысқа араласу;

үйге рұқсатсыз кіру;

көршіге тынышсыз болып, зиян тигізу;

адамға жала жабу және жалған куәлік беру;

жолды бұзып, көпірді алып тастау;

уәдені бұзу, өтірік дос болу;

ысырапқа жол беру,

барға шүкіршілік етпеу, сараңдық жасау;

басшының әділетсіздігі, екіжүзділікке салыну;

басшыға мойынсынбай, тапсырмасын орындамау;

құмар ойындарын ойнау;

пара алу;

ішімдік, доңыз еті, есірткі сияқтыларды сату,

дүниеқұмарлық;

сабыр сақтай алмау, өзіне қатысты жоққа араласу;

өзін-өзі өлімге қию;

Алладан біреуге жаманшылық тілеу;

Құран оқылып жатқанда, өз ісімен болып, көңіл қоймау;

еңбек етпей, жалқаулықпен жатып алу;

Тәңірінің бұйрығында жоқ нәрсе, ер адамның әйел киімін, әйелдің еркек киімін киюі;

әйелдердің тәні көрінетін жұқа көйлек киюі, омырауы мен жауырынын көрсетіп киінуі, кіндігін жарқыратып киім киюі;

ер адамның алтын-күміс тағынуы,

туыстық, басқа да жақындық байланысы жоқ ер мен әйелдің оңаша жерде қалуы;

арам өлген малдың етін жеу;

ұрланған затты біле тұрып сатып алу,

мешіттің ішінде қатты есінеп, керілу;

мешіттің ішінде қақырып-түкіріну;

мешітке барғанда мұртын ширатып, қолдарын айқастырып, саусақтарын шытырлатып, мұрынын, тісін, құлағын шұқу сияқты әдепсіздік жасап отыру;

намаз оқып жатқан адамның алдынан өту;

Құран оқылып не уағыз айтылып жатқанда көңіл бөлместен өзара сөйлесіп отыру;

азан шақырылып жатқанда, сәлем алып, сәлем беру;

қасиетті нанға пышақ сүрту;

баспаға әзірлеген

Бегімхан  Ибрагим (КЕРІМХАНҰЛЫ) >>

Ақсу қаласының Абай атындағы ЖОББ мектептің қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі

Павлодар облысы

Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі