09:37 БАРЫС, 10(153)-3 |
САЛТ-ДӘСТҮРДІ САҚТАУ ХАҚЫНДА [ Қызы босанғанда анасы кәде-жорасымен барып, қызының жанында болып, ақыл-кеңес береді. [ Әкеңнің ағасы саған да әке болып саналады. Әкеңнің құрдасын да әке деп қабылдауың керек. [ Жылқыны жүгенмен ұрмайды. Өйткені жылқы қасиетті мал, малдың басы кемиді. [ Басқа малдай емес жылқының басын бөлмей пісіреді. Асқа, жаназаға сойылған жылқы мен түйенің басын қайтыс болған кісінің қабіріне апарып қоятын дәстүр де бар. [ Қазақ әйелдері барған үйіне құр қол келмейді. Сол сияқты отанасы да оны бос жібермейді, сый-сияпат ұсынады. [ Қазақ қонаққа келген үлкен кісілерге сый-сияпат, балаға көгендік беріп аттандырады. ОТБАСЫНДАҒЫ ЖОЛ-ЖОРАЛҒЫ [ Жеті атаға толмай некеге рұқсат етілмейді. Бұл ұлт дәстүрінде туыстық қалыпты сақтау, қоғамдық істерде ұрпақ денсаулығының жақсы болуы үшін жасалған. [ Бұрын жалғыз ұл соғысқа алынбаған. (Бұл шаңырақты сақтау үшін белгіленген). [ Баланың кіндігін кесу инабатты, әйелдерге тиген. [ Жиеннен нағашының жолы үлкен. («Нағашымен күрескен жиен жығылады» деген осыны білдіреді). [ Өртте, індетте, апатта мал-мүлкі шығын болғандарға бүкілауыл, туған-туыстар міндетті түрде көмек көрсетеді. Адамдардың ынтымағы осындайда көрінеді. [ Сырттан қосылған малды ел-жұртқа хабарлайды. Мал иесі сүйіншісін малын әкетеді. [ Араздасқанды ел ағалары (ақсақалдары) татуластырады. [ Үйге келгендер қамшысын екі бүктеп ұстайды. [ Оттың орнын аттамайды. [ Қарашаңырақ кенже ұлға қалады. Әке-шешені бағу да осы кенженің міндеті. [ Үйленген ұлдарға әке-шеше енші беріп, бөлек шығарады. [ Енші алған балалары әке-шешелеріне, жақын туыстар, үлкендеріне қыстан сыбаға жібереді. [ Жиендік жасап, «жиенқұрық» алып кеткендерге ренжу дәстүрде жоқ. |
|
Всего комментариев: 0 | |