Ж.АЙМАУЫТОВ / АҚБІЛЕК

Жүсіпбек Аймауытов қаламынан туған ең көлемді прозалық шығарма – «Ақбілек» романы былай басталады: «Өскеменнің аржағында, Бұқтырманың оң жағында әлемге аян Алтай бар. Сол Алтайдың күнгейінен құбыла жаққа құлай аққан, қлай ағып Ертіс түскен, күз күзеткен Күршім бар. Алтай, Күршім не заманнан қалың найман мекені. Сол Алтаймен, сол Күршімнің қысы қыспақ, жазы самал. Күн жылт етсе, төрт түлік мал қарағайлы қарт Алтайдың, алтай сынды анасының көкірегін аймаласып, тырандасып, мәйек басып, мамырласып жатқаны».

Қазақ әдебиетінде реалистік роман прин ... Читать дальше »

ТАЙ-ҚҰЛЫННЫҢ СЫНЫ

Жүйрік құлын тумай жүйрік ат болмайтыны түсінікті қағида. Қазақта «ат тұяғын тай басар» немесе «өзіңнен құлын тумай атқа жарымайсың» дейтін қанатты сөздер бар. Сол себепті халқымыз құлындарға ерекше назар салып, мән берген. Тіпті, құрсақта жатқан құлынды сынайтыны жайлы бұған дейін де айтылды. Ат сыншыларына ортақ қағидат: жүйрік табар биенің құлыны төмен бітеді, яғни биенің қарны жер сызып тұрады дейді.

Сол сияқты сыншылар құлынды желіде де сынайды. Бие бауда, желіге байланған жүйрік болар құлындарды басқа құлындардан ... Читать дальше »

66-ҚАДАМ: САНАҢДЫ ЖАҢҒЫРТУ

Адам санасын өзгертпей өмірін өзгерту мүмкін емес. Санасын жаңғырта білген адамның өмірі жаңғыртатыны анық. Сана жаңғыртудың басты негізі.

1. Өмірде не істеп жүргенін?
2. Қалай істеп жүргенін?
3. Не үшін істеп жүрген? деген сұрақтарға алдымен жауап алуы тиіс. ... Читать дальше »

ҒҰНДАРДЫҢ НАНЫМ-СЕНІМДЕРІ

Ғұндар (хундар) Тәңірге табынған, олар бізге ата-бабаларымыздан ауысқан барлық заңдар мен әдет-ғұрыптарды, неке мен азаматтық салт-дәстүрлерді түгел ұстанған.

Ғұндар көсемін тәңірқұт деп аатған. Ол «көк пен жерден туған, күн мен ай тағайындаған» деген мағынаны білдіреді. Ғұндар жыл сайын көктемде өздерінің «ата-бабаларына, көкке, жерге және аруақтарға» құрбан шалып отырған. Күн сайын тәңірқұт Тәңірге: таңғертең шыққан күнге, кешке айға сыйынған. Ғибадат ету рәсімі жұлдыздар мен айдың орналасуына қарай орындалған. Яғни, ғұндардың ө ... Читать дальше »

НАМАЗ УАҚЫТТАРЫНЫҢ СЫРЫ

Бесін уақыты болса, күндіздің толықсып кемелденіп, енді бір сәтке біртіндеп күннің екінші жартысына ауа бастаған кез. Оған қоса, күндік толассыз, қыруар шаруаның ең бір қым-қуыт сапырылыс шағында, жұмыстың барлық қысым-ауыртпалығынан бір сәтке арылып, уақытша болса да сәл-пәл тынығатын кез. Әрі өткінші фәни дүниенің ауыр жұмыстарынан бір бас алмаудан пайда болған бейғамдық пен сіресуден бой мен сананы бірдей арылтып, рухтың тыныс алуына жол ашатын кез. Иләһи нығметтердің бой көрсетер тұсы. Адам жаны әлгіндей қысым, ауырпалық, бейғамдықтан, мән-мағынасыз, фәни тірліктен арылып, ешкімге мұқтаж емес әрі мәңгілік қасиеттерге ие нығмет-несібелердің шынайы егесі А ... Читать дальше »