ӨРНЕКТІ ӨРМЕК ӨНЕРІ

• Өрмек – алаша, басқұр, қоржын, кілем т.б. тоқитын көптеген бөліктерден тұратын күрделі тоқыма құралы (станок).
• Термелі өрнек – кілем тоқитын құрал. Бұған жалпақ тоқыма бұйымдары тоқылады.
• Жәй өрмек – бұған енсіз құр, бау, терме, басқұр сияқты бұйымдар тоқылады. Жәй өрмек бірнеше бөліктерден, құралдардан құралады.
• Қазық – желі және өрмек өрісі үшін қажет қазықтар.
• Кергіш қазық – өрмек өрісін алдыңғы жағынан керіп тұрады.
• «Күйеу қазық» - өрмекті арт жағынан керіп тұратын қазық. «Жетім қазық» деп те атайды.
• Күзу шыбығы – арқау жіп өткізетін ағаш шыбық.
• Күзу арқалығы – күзу шыбығын тең көтеріп тұрады.
• Мосы – арқалықты көтеріп тұратын үш бұтты құрал.
• Адарғы – өрмек өрісінің астыңғы және үстіңгі беттерін айқастыратын ағаш құрал.
• Серу ағаш – өрмек өрісі енін, жіптерін бірдей етіп ұстап тұратын құрал.
• Жүгіртпе – арқау жібін өткізіп тұратын құрал.
• Қылыш – адарғыдан кейін арқау жібін тығыздайтын қылыш тәрізді ағаш.
• Бақылау жіп – өріс жіптері шатыспау үшін қолданылатын (буатын) бөлек жіп.
• Тергіш – өрнек шығару үшін түрлі-түсті жіптерді теретін (іріктейтін) ағаш құрал.
• Еркек жіп – күзуде тұрған желі жіптерінің үстіңгі беті.
• Ұрғашы жіп – астыңғы беті.
• Шатыс – еркек және ұрғашы жіптердің адарғы арқылы айқасуы.
• Тарту жіп – күзуді қозғалмау үшін қатты тартып бекітіп қоятын мықты жіп.
• Жіп қашу – желі жіптерінің үзілуі.
• Арқау – тергіштен кейін шатысты ұстап қалатын, жүгіртпеге оралған арқау жіп.

әзірлеген

Бегімхан КЕРІМХАНҰЛЫ

Қазақстан Журналистер Одағының мүшесі