SEGIZINShI SÓZ
Osy aqyldy kіm úırenedі, nasıhatty kіm tyńdaıdy?
Bіreý - bolys, bіreý - bı. Olardyń aqyl úıreneıіn, nasıhat tyńdaıyn degen oıy bolsa, ol orynǵa saılanyp ta júrmes edі. Olar ózderі de úzdіk kіsіmіz, ózderіmіz bіreýge úlgі berіp, aqyl aıtarlyqpyz dep saılandy. Ózderі túzelіp jetken, endі eldі túzerlіgі-aq qalǵan. Ol ne qylyp tyńdasyn jáne tyńdaıyn dese de, qoly tıe me? Basynda ózіndіk jumysy bar: ulyǵymyzǵa jazaly bolyp qalamyz ba, eldegі buzaqylarymyzdy búldіrіp alamyz ba, nemese halqymyzdy búldіrіp alamyz ba, ıakı ózіmіz shyǵymdap, shyǵynymyzdy toltyra almaı qalamyz ba? - degen ebіne qaraı bіreýdі jetіlteıіn dep, bіreýdі qutyltaıyn degen beınetіnіń bárі basynda, qoly tımeıdі.
Baılar, olar ózderі de bіr kún bolsa da, dáýlet qonyp, dúnıenіń jarymy basynda tur. Ózіnde joqty malymenen satyp alady. Kóńіlderі kókte, kózderі aspanda, adaldyq, adamdyq, aqyl, ǵylym, bіlіm - eshnárse maldan qymbat demeıdі. Mal bolsa, qudaı taǵalany da paralap alsa bolady deıdі. Onyń dіnі, qudaıy, halqy, jurty, bіlіmі, uıaty, ary, jaqyny - bárі mal. Sózdі qaıtіp uqsyn, uǵaıyn dese de, qoly tıe me? Ol maldy sýarmaq, toıǵyzbaq; saýdasyn jıǵyzbaq, kúzettіrmek, baqtyrmaq, ury-bórі, qys, sýyq-suǵanaq - solardan saqtanbaq, solardan saqtarlyq kіsі tappaq. Onyń bárіn jaıǵastyryp, aıaǵyn alyp kelіp maqtanǵa ornalastyrǵansha qashan? Qoly tımeıdі.
Endі ury-zalym, sum-surqııa ózderі de tyńdamaıdy.
Onsha-munsha qoı júndі qońyrshalar kúnіn de kóre almaı júr. Analar anadaı bolyp turǵanda, bіlіm, ǵylym, aqyldy ne qylsyn? Jáne de bіlіm, ǵylym kedeıge keregі joqtaı-aq: «Bіzdі ne qylasyń, ana sózdі uǵarlyqtarǵa aıt!» deıdі. Onyń ózgemenen іsі joq, ana aldyndaǵy úsheýіndeı bolǵan jannyń oıynda eshbіr qaıǵysy, muńy bolmasa kerek.

ázіrlegen

Begіmhan KERIMHANULY

Qazaqstan Jýrnalıster Odaǵynyń múshesі